Mbi termin Emigrant (1937) - Bert Brecht

Eugen Berthold Friedrich Brecht, në mërgim!

(Nga gjermanishtja: Eda Zari)

Vazhdimisht më dukej i gabuar, emërtimi që na dhanë:

Emigrant.

Veç kjo quhet Jashtëvajtës. Por mës´fundmi

ne nuk vamë jashtë, me vullnet të lirë

s´përzgjodhëm një vend tjetër. Poaq as nuk brodhëm

drejt një toke, për t´u dystuar atje, me gjasa për fare.

Ne veçse ikëm. Ne jemi të zbuarit, të internuarit.

Dhe s´pati vatër, një mërgatë duhet t´ish toka, atje ku na

pranuan

Ashtu rrinim të shqetësuar, sa më afër kufijve

në pritje të ditës së kthimit, përçdo cic mic ndryshimesh

vrojtës matanë kufirit, çdo t´porsaardhuri

e pyesnim ngulmazi, pa harruar gjëkafsh dhe as lëshuar pe asgjëje

dhe sakaq s´u penduam për hiçgjë ç´kish ndodhur, s´kërkuam falje.

Ah, heshtja e gjynahut s´na mashtron! I mbajmë vesh

klithmat

Prej kampeve të tyre e der-më këtu. Po vet-ne, jemi

gati si shpifja e keqbërjes, që shpëtuam

matanë kufijve. Gjithëkush nga ne

që vete me këpucë cop-copë mes kallaballëkut

dëshmon për poshtërimin, që tani damkos tokën tonë.

Por askush prej nesh

do t´rri këtu. Fjal-e fundit

s´është thënë akoma.

____________________________

Si të ishte tabllo nga realiteti i sotëm. Historia përsëritet! Tabllo nga emigrimi i gjermanëve drejt botës së re!

"Abschied der Auswanderer"- Lamtumira e mërgimtarëve, nga Antonie Volkmar (1827-1903), Berlin, 1860. © DHM, Berlin.

Über die Bezeichnung Emigranten

Immer fand ich den Namen falsch, den man uns gab:

Emigranten.

Das heißt doch Auswandrer. Aber wir

Wanderten doch nicht aus, nach freiem Entschluss

Wählend ein andres Land. Wanderten wir doch auch nicht

Ein in ein Land, dort zu bleiben, womöglich für immer

Sondern wir flohen. Vertriebene sind wir, Verbannte.

Und kein Heim, ein Exil soll das Land sein, das uns da

aufnahm

Unruhig sitzen wir so, möglichst nahe den Grenzen

Wartend des Tags der Rückkehr, jede kleinste Veränderung

Jenseits der Grenze beobachtend, jeden Ankömmling

Eifrig befragend, nichts vergessend und nichts aufgebend

Und auch verzeihend nichts, was geschah, nichts verzeihend.

Ach, die Stille der Sunde täuscht uns nicht! Wir hören die

Schreie

Aus ihren Lagern bis hierher. Sind wir doch selber

Fast wie Gerüchte von Untaten, die da entkamen

Über die Grenzen. Jeder von uns

Der mit zerrissenen Schuhn durch die Menge geht

Zeugt von der Schande, die jetzt unser Land befleckt.

Aber keiner von uns

Wird hier bleiben. Das letzte Wort

Ist noch nicht gesprochen.

________________________________________________

Foto material: Vizatim i Fred Dolbin i padatuar - Bertholt Brecht. © VG Bild-Kunst, Bonn.

(c) 2020, Eda Zari. Të gjitha të drejtat të rezervuara.